بخش چایپاره در دانشنامه آزاد ویکی پدیا(WikiPedia)
قره ضیاالدین در دانشنامه آزاد ویکی پدیا(WikiPedia)
در دانشنامه آزاد
درباره ما
شهرستان قره ضیاالدین با وسعتی بالغ بر 2348 کیلومتر مربع در شمال غربی‌ترین نقطۀ ایران و آذربایجان و در مرز کشور ترکیه واقع شده است. فاصله آن از تهران 820 و از تبریز 200 کیلومتر بوده و جاده ترانزیتی ایران- اروپا از۵ کیلومتری آن عبور می‌کند. شهر قره ضیاالدین در دشتی وسیع و محصور در بین کوههای سر به فلک کشیده واقع شده و بلندترین کوه آن "صفر داغی" با ارتفاعی بیش از4125متر و با رودخانه‌ها و چشمه‌های جوشانش آب حیات را در رگ های او به جریان انداخته است. "قوتور"، "آغ‌چای" از مهم ترین رودخانه‌های آن هستند که دشت حاصلخیز چایپاره به برکت پرآبی آنها سالیان سال است با طراوتی دل انگیز عاشقان زیبایی و سر سبزی را چون دلفریبی ماهرو به سوی خود می کشد. آب و هوای آن کوهستانی است و هر ساله زمستان‌هایی سخت سرد و برفی، بهارانی عطرناک، تابستان هایی ملایم و گاه معطوف به گرمی و پاییزهایی رنگارنگ و هزار رنگ چهره‌ای چهار فصل به منطقه می‌بخشد.
شهر قره‌ضیا‌الدین مرکز شهرستان چایپاره و در برآورد سال1384(29453)نفر جمعیت داشته است.
هرچند که یافته‌های باستانشناسی پیشینه سکونت انسان در دشت چایپاره را به ده هزار سال قبل می رسانند، اما آثار مکتوبی که در آنها نشانه‌هایی از منطقه یافت شود مربوط به سنگ نوشته‌ها و گل نوشته‌های سومری، آشوری و اورارتویی است. به گمان بسیاری پژوهشگران، منطقه "آراتتا"ی کتیبه‌های سومری، همان منطقه‌ای است که چندقرن بعد در کتیبه‌های آشوری با نام "سانگی بوتو" از آن یاد شده است. وجود آثار درخشان تمدن اورارتویی با قدمتی سه هزار ساله در جای جای این سرزمین نشانی از کهنسالی آن دارد. در دوران اسلامی این سرزمین همیشه با نام "چایپاره" (به معنای شهری بین رود<رود آق چای>میباشد)شناخته شده و نقشی بسزا در روند حوادث تاریخی داشته است. مورخان مسلمان و نیز سیاحان و سفرای فرنگی در سفرنامه‌های خود گزارش‌های جالب و مبسوطی از اوضاع و احوال آن در ازمنه مختلف نگاشته‌اند که در نوع خود جالب توجه اند. نقش تاثیرگذار در جنگ سرنوشت ساز ترکان سلجوقی با امپراتوری روم در ملازگرد، میدان جنگ مشهور چالدران مابین قزلباشان صفوی و امپراتوری عثمانی، مرکز سوق الجیشی شاهزاده عباس میرزا در جنگ های ایران وروس در دورة قاجار، خنثی سازی نقشه استعمارگران در برافروختن فتنة ارامنه در جنگ جهانی اول و هشت سال دفاع مقدس تنها گوشه‌هایی از رشادت‌ها و دلاوری‌های فرزندان این خاک مرد خیز است.
فرهنگ و زبان
مردم قره ضیاالدین به زبان ترکی آذربایجانی تکلم می کنند. فرهنگ و آداب ورسوم آنان تلفیقی از آیین‌های پیش اسلامی و اسلامی است. محرم و صفر در این دیار همانقدر قدر و منزلت دارد که ایل بایرامی (عید نوروز) و چهارشنبه سوری؛ چیلله گئجه‌سی (شب یلدا) در طولانی ترین شب سال همانقدر عزیز است که اعیاد فطر و قربان و غدیرخم. آشیق‌ها (و یا همان اوزان‌های قدیمی) سمبل فرهنگ اصیل آذربایجانی، هنوز نیز در زندگی مردم حضوری چشمگیر دارندو هرچند که بسیاری آداب و رسوم ملی در اثر زندگی مدرنیزه امروزی به ورطه فراموشی سپرده شده‌اند ولی باز گاه گاهی در گوشه و کنار خصوصاً در روستاها دیده می شوند. کوسا، سایاچی، آیین برداشت گندم (تاخیل)، عروسی‌های پر دبدبه و مفصل، نامگذاری فرزندان (آد قویما)، ختنه پسران (سوننت)، و... نمونه‌هایی از این آیین‌های در حال فراموشی هستند.
برای ارتباط باما:
شهر قره‌ضیا‌الدین مرکز شهرستان چایپاره و در برآورد سال1384(29453)نفر جمعیت داشته است.
هرچند که یافته‌های باستانشناسی پیشینه سکونت انسان در دشت چایپاره را به ده هزار سال قبل می رسانند، اما آثار مکتوبی که در آنها نشانه‌هایی از منطقه یافت شود مربوط به سنگ نوشته‌ها و گل نوشته‌های سومری، آشوری و اورارتویی است. به گمان بسیاری پژوهشگران، منطقه "آراتتا"ی کتیبه‌های سومری، همان منطقه‌ای است که چندقرن بعد در کتیبه‌های آشوری با نام "سانگی بوتو" از آن یاد شده است. وجود آثار درخشان تمدن اورارتویی با قدمتی سه هزار ساله در جای جای این سرزمین نشانی از کهنسالی آن دارد. در دوران اسلامی این سرزمین همیشه با نام "چایپاره" (به معنای شهری بین رود<رود آق چای>میباشد)شناخته شده و نقشی بسزا در روند حوادث تاریخی داشته است. مورخان مسلمان و نیز سیاحان و سفرای فرنگی در سفرنامه‌های خود گزارش‌های جالب و مبسوطی از اوضاع و احوال آن در ازمنه مختلف نگاشته‌اند که در نوع خود جالب توجه اند. نقش تاثیرگذار در جنگ سرنوشت ساز ترکان سلجوقی با امپراتوری روم در ملازگرد، میدان جنگ مشهور چالدران مابین قزلباشان صفوی و امپراتوری عثمانی، مرکز سوق الجیشی شاهزاده عباس میرزا در جنگ های ایران وروس در دورة قاجار، خنثی سازی نقشه استعمارگران در برافروختن فتنة ارامنه در جنگ جهانی اول و هشت سال دفاع مقدس تنها گوشه‌هایی از رشادت‌ها و دلاوری‌های فرزندان این خاک مرد خیز است.
فرهنگ و زبان
مردم قره ضیاالدین به زبان ترکی آذربایجانی تکلم می کنند. فرهنگ و آداب ورسوم آنان تلفیقی از آیین‌های پیش اسلامی و اسلامی است. محرم و صفر در این دیار همانقدر قدر و منزلت دارد که ایل بایرامی (عید نوروز) و چهارشنبه سوری؛ چیلله گئجه‌سی (شب یلدا) در طولانی ترین شب سال همانقدر عزیز است که اعیاد فطر و قربان و غدیرخم. آشیق‌ها (و یا همان اوزان‌های قدیمی) سمبل فرهنگ اصیل آذربایجانی، هنوز نیز در زندگی مردم حضوری چشمگیر دارندو هرچند که بسیاری آداب و رسوم ملی در اثر زندگی مدرنیزه امروزی به ورطه فراموشی سپرده شده‌اند ولی باز گاه گاهی در گوشه و کنار خصوصاً در روستاها دیده می شوند. کوسا، سایاچی، آیین برداشت گندم (تاخیل)، عروسی‌های پر دبدبه و مفصل، نامگذاری فرزندان (آد قویما)، ختنه پسران (سوننت)، و... نمونه‌هایی از این آیین‌های در حال فراموشی هستند.
برای ارتباط باما:
chaypara@gmail.com
آرشیو
Loading...RSS Feed
